Chiến lược thúc đẩy kháng bệnh trên tôm sú

Là động vật không xương sống, tôm dựa vào hệ thống miễn dịch bẩm sinh để phản ứng với các mầm bệnh, tế bào máu là thành phần chính tham gia vào phản ứng miễn dịch tế bào, trong khi các phân tử được tìm thấy trong bạch huyết tạo điều kiện thuận lợi cho phản ứng miễn dịch dịch thể. Vai trò quan trọng của tế bào máu trong chức năng miễn dịch là nhận biết mầm bệnh xảy ra bởi các thụ thể nhận dạng mẫu (PRR) tham gia vào các mẫu phân tử liên quan đến mầm bệnh (PAMP).

Sau khi phát hiện PAMP, một loạt phản ứng miễn dịch tế bào và dịch thể diễn ra bao gồm kích hoạt con đường prophenoloxidase (proPO), hệ thống đông máu và tạo ra peptide kháng khuẩn (AMP). Là tế bào chính liên quan đến chức năng miễn dịch ở tôm, tế bào máu đã được sử dụng trong nghiên cứu in vitro, để hiểu rõ hơn về cơ chế cũng như đề xuất như một công cụ sàng lọc nhanh giúp đánh giá các chất kích thích miễn dịch bổ sung vào thức ăn.

Ưu điểm của việc sử dụng nuôi cấy tế bào sơ cấp là đánh giá các đặc tính của các chất kích thích miễn dịch ứng với khả năng sàng lọc nhanh, điều kiện được đối chứng, yêu cầu thấp hơn và hiệu quả sàng lọc nhiều mẫu hơn so với nghiên cứu trên tôm in vivo. Kích thích miễn dịch là một chiến lược có thể thúc đẩy khả năng kháng bệnh ở tôm thông qua việc chuẩn bị hệ thống miễn dịch để phản ứng hiệu quả hơn với các mầm bệnh. Nghiên cứu T.H. Noble & cs. (2023) đã thực hiện đánh giá tác dụng kích thích miễn dịch in vitro của các phân tử lipopolysaccharide (LPS) được phân lập từ phụ gia Novacq™ (N-LPS).

Kích thích miễn dịch được kích hoạt bởi N-LPS được đánh giá bằng cách sử dụng xét nghiệm dựa trên tế bào máu nguyên phát (Hình 1). Thử nghiệm tìm phạm vi cho thấy hoạt tính PO khác biệt đáng kể khi phản ứng với N-LPS được pha loãng theo thứ tự sau 60 phút tiếp xúc (p<0,001).

Hoạt động PO cao nhất ở độ pha loãng 1:100 và sau đó giảm dần khi tăng độ pha loãng cho đến 1:1.000 và 1:2.000, điều này không dẫn đến bất kỳ hoạt động PO đáng kể nào (Hình 2a). Khả năng tồn tại của tế bào máu cũng khác nhau giữa các độ pha loãng (p<0,001), điều này là do độ pha loãng 1:100 dẫn đến khả năng tồn tại thấp hơn (92%) so với tất cả các độ pha loãng khác và đối chứng SSS (100%) (Hình 2b). Không có sự suy giảm đáng kể về khả năng tồn tại giữa các nghiệm thức B-CON ở độ pha loãng từ 1:125–1:500 (Hình 2b), trong khi đó lại thấy có sự gia tăng nhẹ ở các nghiệm thức pha loãng 1:1.000 và 1:2.000. Liều được chọn cho thử nghiệm theo thời gian là độ pha loãng 1:125 và 1:250 dựa trên phản ứng PO đáng kể trong điều trị N-LPS mà không có tác động đáng kể đến khả năng tồn tại của tế bào máu>< 0,001), điều này là do độ pha loãng 1:100 dẫn đến khả năng tồn tại thấp hơn (92%) so với tất cả các độ pha loãng khác và đối chứng SSS (100%) (Hình 2b). Không có sự suy giảm đáng kể về khả năng tồn tại giữa các nghiệm thức B-CON ở độ pha loãng từ 1:125–1:500 (Hình 2b), trong khi đó lại thấy có sự gia tăng nhẹ ở các nghiệm thức pha loãng 1:1.000 và 1:2.000. Liều được chọn cho thử nghiệm theo thời gian là độ pha loãng 1:125 và 1:250 dựa trên phản ứng PO đáng kể trong điều trị N-LPS mà không có tác động đáng kể đến khả năng tồn tại của tế bào máu.