Vào mùa đông, nhiệt độ thấp, ánh sáng yếu và thời tiết biến động khiến nước ao nuôi rất dễ chuyển màu bất thường. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ sinh thái ao mất cân bằng, tảo chết hàng loạt hoặc khí độc tăng cao. Nếu không xử lý kịp thời, tôm cá dễ bị sốc lạnh, giảm ăn, nhiễm bệnh và hao hụt. Bài viết dưới đây hướng dẫn cách nhận biết – nguyên nhân – phương pháp xử lý nước ao chuyển màu bất thường trong mùa đông, giúp ao nuôi ổn định nhanh và an toàn.
Vì sao nước ao đổi màu bất thường vào mùa đông?
Nước ao mùa đông thường gặp các hiện tượng
- Nước xanh đậm
- Nước vàng nâu
- Nước đen khói
- Nước trắng đục
- Nước xanh rêu nhưng mất độ trong
Những nguyên nhân phổ biến
1.1. Tảo chết do lạnh hoặc thiếu sáng
Nhiệt độ xuống thấp làm tảo mất khả năng quang hợp → chết hàng loạt → nước đổi màu.
1.2. Khí độc tăng cao (NH3, NO2, H2S)
Bùn đáy tích tụ, phân hủy chậm trong nước lạnh → nước chuyển vàng, nâu hoặc đen.
1.3. Vi khuẩn có hại bùng phát
Một số nhóm vi khuẩn phát triển mạnh khi trời lạnh → làm nước đục hoặc chuyển màu bất thường.
1.4. Thức ăn thừa – chất hữu cơ không phân hủy
Do tôm cá ăn yếu mùa đông → chất thải nhiều → nước phú dưỡng nhanh.
1.5. Biến động pH – kiềm – độ mặn
Khi thời tiết thay đổi đột ngột, các chỉ số môi trường biến động mạnh kéo theo thay đổi màu nước.
Ý nghĩa của từng loại màu nước bất thường trong mùa đông
Hiểu đúng màu nước giúp xử lý nhanh và chính xác.
Nước ao xanh đậm
Tảo xanh phát triển quá mức
Nguy cơ thiếu oxy lúc sáng sớm
Tôm cá dễ bị stress, giảm ăn
Nước vàng nâu
Tảo silic hoặc tảo tàn
Có thể do NO2 cao
Dấu hiệu ao đang phú dưỡng
Nước đen khói
Khí độc H2S từ đáy dâng lên
Rất nguy hiểm, dễ gây chết tôm cá đột ngột
Nước trắng đục
Lạnh đột ngột khiến tảo chết
Vi sinh mất cân bằng
Dễ gây bệnh đường ruột cho thủy sản
Nước nâu đỏ
Tảo tàn
Thiếu khoáng và ánh sáng
Cần xử lý sớm để tránh sốc môi trường
Quy trình xử lý hiện tượng nước ao chuyển màu bất thường mùa đông
Bước 1: Kiểm tra nhanh các chỉ số môi trường
Cần đo ngay:
pH (sáng – chiều)
Oxy hòa tan (DO)
Độ kiềm
NH3, NO2, H2S
Độ mặn (nếu là ao nuôi tôm)
→ Đây là cơ sở để xác định chính xác nguyên nhân làm nước chuyển màu.
Bước 2: Tăng mực nước để ổn định nhiệt
Mực nước sâu giúp:
Giảm biến động màu nước
Giữ nhiệt tốt hơn
Tạo môi trường ổn định cho tảo – vi sinh
Bước 3: Dùng chế phẩm vi sinh phù hợp mùa lạnh
Vi sinh giúp phân hủy hữu cơ, hạn chế khí độc và ổn định màu nước.
Khuyến nghị:
Dùng men vi sinh chứa Bacillus
Kích hoạt bằng mật đường trước khi tạt
Tạt vào buổi trưa để đạt hiệu quả cao
Bước 4: Giảm hoặc ngừng cho ăn tạm thời
Khi nước đổi màu, hệ vi sinh mất cân bằng → Tôm cá tiêu hóa yếu.
→ Giảm 20–40% lượng thức ăn hoặc tạm ngưng 1 bữa.
Bước 5: Chạy quạt nước hợp lý
Mùa đông tuyệt đối tránh chạy quạt ban đêm quá lâu.
Nên:
Chạy quạt 2–4 giờ vào buổi trưa – chiều
Không tạo dòng quá mạnh
Dùng sục khí đáy nhẹ để giảm khí độc
Bước 6: Gây lại màu nước nếu cần
Sau khi nước ổn định, nếu nước quá trong hoặc bị “chết màu”, cần gây màu nhẹ bằng:
Mật đường
Cám gạo ủ men
Khoáng nước
Mục tiêu: giữ màu nước vàng rơm nhẹ hoặc xanh olive – ổn định nhất cho mùa đông.
Kết luận
Xử lý nước ao chuyển màu bất thường mùa đông đòi hỏi đánh giá đúng nguyên nhân và có giải pháp phù hợp. Chỉ cần xử lý theo đúng quy trình: đo môi trường → bù vi sinh → ổn định nhiệt → điều chỉnh thức ăn → gây màu lại, màu nước sẽ nhanh chóng trở về trạng thái an toàn.
Giữ màu nước ổn định chính là chìa khóa giúp tôm cá khỏe mạnh và hạn chế bệnh mùa lạnh.


