Xử lý tôm nổi đầu vào sáng sớm – Nguyên nhân và giải pháp hiệu quả

Hiện tượng tôm nổi đầu vào sáng sớm là vấn đề thường gặp trong các ao nuôi tôm, đặc biệt vào giai đoạn thời tiết thay đổi hoặc khi môi trường ao nuôi mất cân bằng. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, tôm có thể yếu, giảm ăn, thậm chí chết hàng loạt, gây thiệt hại lớn cho người nuôi. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân – cách nhận biết – và giải pháp xử lý triệt để hiện tượng này.

Hiện tượng tôm nổi đầu là gì?

Tôm nổi đầu là hiện tượng tôm bơi lờ đờ, tập trung trên mặt nước, đặc biệt là vào sáng sớm (từ 4h–7h). Khi đó, tôm thường tụ lại gần quạt nước hoặc khu vực sục khí, có biểu hiện thiếu oxy hoặc bị ngộ độc môi trường. Nếu hiện tượng kéo dài, tôm sẽ bỏ ăn, yếu dần, dễ nhiễm bệnh và gây thiệt hại nghiêm trọng.

Nguyên nhân khiến tôm nổi đầu vào sáng sớm

Hiện tượng tôm nổi đầu có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố, trong đó phổ biến nhất gồm:

Thiếu oxy hòa tan

Ban đêm, tảo và vi sinh vật tiêu thụ oxy, khiến lượng oxy hòa tan (DO) trong nước giảm mạnh.

Đặc biệt vào rạng sáng, oxy xuống thấp nhất trong ngày, tôm ngoi lên mặt nước để “thở”.

Mật độ tảo dày, nước phú dưỡng

Tảo phát triển quá mức khiến ban ngày nước có màu đậm, nhưng ban đêm lại hô hấp mạnh, hút hết oxy.

Sáng ra, tôm bị “ngộp”, nổi đầu hàng loạt.

Đáy ao bẩn, nhiều khí độc (NH₃, H₂S)

Khi thức ăn thừa, phân tôm tích tụ lâu ngày sẽ phân hủy, sinh khí độc.

Khí này làm giảm oxy và gây ngộ độc cho tôm, khiến tôm phải nổi lên để tìm nơi có nhiều oxy hơn.

Biến động nhiệt độ và pH

Vào sáng sớm, nhiệt độ và pH giảm mạnh, làm tôm bị sốc môi trường.

Khi đó, tôm yếu, giảm trao đổi khí, dẫn đến nổi đầu.

Cho ăn quá nhiều hoặc thức ăn kém chất lượng

Lượng thức ăn dư thừa dễ phân hủy, sinh khí độc.

Thức ăn kém chất lượng khiến tôm khó tiêu, yếu sức.

Dấu hiệu nhận biết sớm tôm thiếu oxy

Bà con nên thường xuyên quan sát các dấu hiệu sau:

• Tôm tập trung gần quạt nước hoặc nơi có sục khí.
• Tôm giảm ăn đột ngột, thức ăn dư nhiều.
• Tôm bơi lờ đờ, có con nhảy khỏi mặt nước.
• Nước có mùi hôi, bọt nhiều quanh bờ ao.

Giải pháp xử lý khi tôm nổi đầu

Khi phát hiện tôm nổi đầu vào sáng sớm, bà con cần xử lý theo các bước sau:

• Bước 1: Tăng cường oxy ngay lập tức

Bật toàn bộ quạt nước, sục khí, máy thổi khí để tăng lượng oxy hòa tan.

Nếu có, sử dụng oxy viên, oxy lỏng (theo liều hướng dẫn) để xử lý nhanh.

• Bước 2: Giảm tảo và cải thiện chất lượng nước

Dùng chế phẩm vi sinh xử lý nước (Bacillus, EM…) để ổn định hệ vi sinh.

Hạn chế dùng hóa chất diệt tảo mạnh, dễ làm tôm sốc.

Nếu tảo quá dày, có thể thay 20–30% lượng nước ao.

• Bước 3: Xử lý đáy ao và khí độc

Dùng zeolite, yucca, khoáng vi lượng để hấp thụ khí độc ở đáy ao.

Kết hợp bổ sung men vi sinh vietnga247 xử lý đáy định kỳ 5–7 ngày/lần.

• Bước 4: Ổn định môi trường

Kiểm tra lại pH, kiềm, độ mặn, nhiệt độ, đảm bảo nằm trong ngưỡng an toàn:

pH: 7.8 – 8.3

Kiềm: 120 – 160 mg/l

DO: > 5 mg/l

Không thay nước hoặc bón vôi đột ngột trong lúc tôm yếu.

• Bước 5: Bổ sung dinh dưỡng và men tiêu hóa

Trộn vitamin C, khoáng tổng hợp, men tiêu hóa vào thức ăn giúp tôm phục hồi nhanh.

Giảm lượng thức ăn 30–50% trong 1–2 ngày để tôm ổn định.

Phòng tránh hiện tượng tôm nổi đầu

Phòng bệnh luôn hiệu quả hơn chữa bệnh. Bà con nên:

Vệ sinh ao kỹ trước mỗi vụ nuôi.

Duy trì hệ thống sục khí hoạt động liên tục (đặc biệt từ 0h – 6h sáng).

Định kỳ dùng men vi sinh vietnga247 để làm sạch đáy và ổn định nước.

Theo dõi màu nước, đo DO và pH mỗi ngày.

Không cho ăn quá nhiều, đảm bảo thức ăn vừa đủ.

Kết luận

Tôm nổi đầu vào sáng sớm là dấu hiệu cảnh báo môi trường ao đang mất cân bằng – chủ yếu do thiếu oxy hoặc ô nhiễm đáy ao.
Để nuôi tôm hiệu quả, bà con cần:

Quản lý tốt chất lượng nước.

Duy trì oxy ổn định, đặc biệt vào ban đêm.

Xử lý đáy ao và khí độc định kỳ.

Chỉ cần tuân thủ đúng kỹ thuật, bà con hoàn toàn có thể phòng và xử lý hiện tượng tôm nổi đầu hiệu quả, giúp tôm khỏe mạnh, tăng trưởng tốt và đạt năng suất cao.