Mùa mưa không chỉ mang đến sự mát mẻ mà còn là thời điểm thuận lợi để nhiều mầm bệnh phát triển. Một trong những mối nguy hiểm thầm lặng, ít được chú ý nhưng lại vô cùng đáng sợ chính là nấm thủy mi, hay còn được biết đến với tên gọi khoa học là Lagenidium spp. Đây là một loại nấm gây bệnh trên tôm, cá, đặc biệt là tôm hùm, và có thể gây ra những thiệt hại kinh tế nặng nề cho ngành nuôi trồng thủy sản. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đi sâu vào những khía cạnh của nấm thủy mi: từ đặc điểm sinh học, tác hại, đến các giải pháp phòng tránh và xử lý khi bệnh xảy ra.
Nấm thủy mi là gì?
Nấm thủy mi thuộc ngành Oomycota, thường bị nhầm lẫn là nấm thật vì chúng có hình thái tương tự. Tuy nhiên, chúng có cấu trúc thành tế bào khác biệt, được cấu tạo từ cellulose thay vì chitin như nấm thật. Đặc điểm này khiến các loại thuốc trị nấm thông thường không hiệu quả. Chúng sinh sản bằng bào tử động có khả năng di chuyển linh hoạt trong môi trường nước, giúp chúng lây lan nhanh chóng. Khi gặp vật chủ, các bào tử này bám vào bề mặt cơ thể, xâm nhập và phát triển bên trong, gây tổn thương nghiêm trọng cho mô, cơ quan nội tạng.
Mùa mưa, đặc biệt là vào những thời điểm giao mùa, là điều kiện lý tưởng cho nấm thủy mi phát triển mạnh. Nhiệt độ và độ ẩm cao, cùng với sự thay đổi đột ngột của các yếu tố môi trường như độ pH, độ mặn, và lượng oxy hòa tan trong nước, làm suy yếu sức đề kháng của các loài thủy sản. Lúc này, mầm bệnh có cơ hội bùng phát và lây lan, gây ra những tổn thất không lường trước được.

Tác hại của nấm thủy mi đối với ngành nuôi trồng thủy sản
Nấm thủy mi gây bệnh trên nhiều loài thủy sản, gây ra “bệnh đốm trắng” trên tôm, làm xuất hiện các đốm trắng bất thường trên thân, đuôi và các phần phụ khác. Ban đầu, các đốm này có thể nhỏ và khó nhận biết, nhưng sau đó chúng lan rộng, làm hoại tử mô và gây ra các vết thương hở.
Khi tôm bị nhiễm bệnh, chúng có biểu hiện bỏ ăn, bơi lờ đờ, và lột xác không thành công. Hệ miễn dịch suy yếu, tôm dễ bị nhiễm các mầm bệnh khác, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Chúng cũng tấn công vào các cơ quan nội tạng, làm suy giảm chức năng gan, tụy và hệ tiêu hóa, khiến tôm kiệt sức và chết dần.
Thiệt hại do nấm thủy mi gây ra không chỉ dừng lại ở việc tôm chết hàng loạt mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Tôm bị bệnh thường có trọng lượng nhẹ, thịt kém săn chắc và không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Điều này không chỉ gây thiệt hại về mặt kinh tế cho người nuôi mà còn ảnh hưởng đến uy tín của sản phẩm trên thị trường.
Các biện pháp phòng ngừa và xử lý hiệu quả nấm thuỷ mi
Phòng bệnh hơn chữa bệnh là nguyên tắc vàng trong nuôi trồng thủy sản. Với nấm thủy mi, việc phòng ngừa cần được chú trọng từ khâu chuẩn bị ao nuôi đến quá trình chăm sóc hàng ngày.
Chuẩn bị ao nuôi
Trước khi thả giống, ao nuôi cần được vệ sinh, khử trùng và cải tạo kỹ lưỡng. Nạo vét bùn đáy, phơi ao và bón vôi để diệt các mầm bệnh còn sót lại. Bổ sung các khoáng chất và vi sinh vật có lợi để ổn định môi trường nước, tạo điều kiện thuận lợi cho tôm phát triển.
Quản lý môi trường nước
Trong suốt quá trình nuôi, cần thường xuyên kiểm tra các chỉ số môi trường như pH, độ mặn, độ kiềm và hàm lượng oxy hòa tan. Mùa mưa, các chỉ số này có thể biến động mạnh, cần có biện pháp điều chỉnh kịp thời. Sử dụng các chế phẩm sinh học để xử lý nước, giúp phân hủy chất hữu cơ dư thừa và duy trì sự ổn định của môi trường.
Chăm sóc tôm giống
Chọn tôm giống có nguồn gốc rõ ràng, khỏe mạnh và không mang mầm bệnh. Trước khi thả, cần tắm tôm giống bằng các dung dịch sát khuẩn chuyên dụng để loại bỏ các vi sinh vật gây hại.
Xử lý khi tôm nhiễm nấm thuỷ mi
Khi phát hiện tôm bị nhiễm bệnh, cần có các biện pháp xử lý kịp thời để tránh lây lan và giảm thiểu thiệt hại.
Tách đàn: Ngay lập tức tách tôm bị bệnh ra khỏi đàn để tránh lây lan.
Xử lý nước: Sử dụng các loại men thảo dược vi sinh vietnga247 để phòng ngừa bệnh nấm hay thuốc đặc trị diệt nấm thủy mi. Tuy nhiên, cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh gây độc cho tôm và môi trường.
Tăng cường sức đề kháng: Bổ sung vào thức ăn các loại vitamin, khoáng chất và men vi sinh để tăng cường sức đề kháng cho tôm, giúp chúng chống chọi lại với bệnh tật.
Kiểm tra và theo dõi: Thường xuyên kiểm tra ao nuôi và tình trạng của tôm để có các biện pháp xử lý kịp thời nếu bệnh tái phát.
Kết luận
Nấm thủy mi là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là trong mùa mưa. Để hạn chế những thiệt hại do loại nấm này gây ra, người nuôi cần có sự hiểu biết sâu sắc về đặc điểm của nó và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, xử lý một cách khoa học. Việc đầu tư vào công nghệ, tuân thủ các quy trình kỹ thuật, và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường là những yếu tố then chốt để đảm bảo một vụ mùa thành công. Hãy luôn nhớ rằng, một môi trường nuôi khỏe mạnh sẽ tạo ra những sản phẩm chất lượng, góp phần phát triển bền vững ngành nuôi trồng thủy sản của đất nước.


